Εξοπλισμός

Ο εξοπλισμός για να παρασκευάζουμε ψωμί είναι πολύ απλός και οικονομικός. Μερικά από τα αντικείμενα που αναφέρονται ίσως φαίνονται ασήμαντα, κάθε ένα όμως από αυτά χρησιμοποιείται ώστε να γίνεται πιο απλή και εύκολη τόσο η διαδικασία παραγωγής του ψωμιού, όσο και το καθάρισμα μετά.

Βασικός εξοπλισμός

Τα αντικείμενα του βασικού εξοπλισμού συνήθως υπάρχουν ήδη σε κάθε σπίτι και είναι τα απολύτως απαραίτητα για την παρασκευή ψωμιού.

• λεκάνη ή μεγάλο μπολ περίπου 5 λίτρων
ιδανικά με σφαιρικό πάτο, το υλικό είναι ασήμαντο
• πετσέτες κουζίνας, μία ή δύο αρχικά
• ζυγαριά ακρίβειας ενός γραμμαρίου
αναλογική ζυγαριά ή ογκομέτρηση δεν παρέχουν απαραίτητη ακρίβεια
• βαζάκι μισό λίτρο ή λίγο μεγαλύτερο
ιδανικά γυάλινο για να είναι διάφανο

Η λεκάνη χρησιμοποιείται για να αποθηκεύουμε το ζυμάρι στα διάφορα στάδια της ζύμωσης. Οι πετσέτες χρησιμοποιούνται, είτε για να προφυλάσσεται η επιφάνεια του ζυμαριού από αφυδάτωση, είτε σαν βάση κατά το φούσκωμα του ζυμαριού μετά τον σχηματισμό και πρέπει να αφιερωθούν στην παραγωγή ψωμιού. Το βαζάκι είναι το μέρος που θα αναπτύσσουμε και θα διατηρούμε την καλλιέργεια, δηλαδή το προζύμι.

Η ζυγαριά είναι ίσως το πιο σημαντικό διότι η έλλειψη ακρίβειας (όπως κατά την ογκομέτρηση) δημιουργεί προβλήματα. Ειδικά ο αρχάριος αρτοποιός πρέπει να μετρά ακριβώς τις ποσότητες υλικών κάθε συνταγής, διότι έστω και μερικά γραμμάρια αλεύρι ή νερό παραπάνω, μπορούν να αλλάξουν πολύ το αποτέλεσμα. Αυτές οι μετρήσεις γίνονται η βάση για την προσαρμογή της συνταγής σε διορθώσεις με βάση διάφορους παράγοντες ή για αναγνώριση οποιουδήποτε σφάλματος.

Κόστος
Η ζυγαριά ακριβείας είναι ίσως το μοναδικό που χρειάζεται κάποιος να αγοράσει από τον βασικό εξοπλισμό, το κόστος όμως δεν ξεπερνάει τα 10€, αν υπάρχει πρόσβαση σε ηλεκτρονικά μαγαζιά ή στο ebay, υπάρχουν πολύ φθηνότερες.

Προχωρημένος εξοπλισμός

Ο προχωρημένος εξοπλισμός δεν είναι απαραίτητος και στις πιο πολλές περιπτώσεις μπορεί να αντικατασταθεί με άλλα αντικείμενα ή τεχνικές, η χρήση του όμως κάνει πολύ πιο εύκολη την παρασκευή ψωμιού. Ο προχωρημένος εξοπλισμός είναι τα αντικείμενα που θα αγοράσει κάποιος όταν αποφασίσει να ανεβεί επίπεδο και όχι τόσο ο αρχάριος αρτοποιός, αν και η χρήση τους βοηθά σε κάθε περίπτωση.

• σπάτουλες ζυμαριού
μια ανοξείδωτη και όχι καμπυλωτή
μια καμπυλωτή και κυρίως εύκαμπτη
• καλαθάκια φουσκώματος στο σχήμα του ψωμιού
• μεταλλική φόρμα ψωμιού
• ψεκαστήρας νερού
• διπλό ξυράφι και ένα ξύλινο σουβλάκι
• ψηφιακό θερμόμετρο

Οι σπάτουλες είναι με διαφορά τα πιο χρήσιμα αλλά και τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα εργαλεία. Η ευλύγιστη σπάτουλα βοηθάει πολύ κατά την μεταφορά υγρών ζυμαριών από την λεκάνη στον πάγκο, εξασφαλίζοντας ότι δεν θα μείνει καθόλου ζυμάρι στην λεκάνη. Η ανοξείδωτη σπάτουλα χρησιμοποιείται για απόξεση ζυμαριών κατά το ζύμωμα από τον πάγκο, για διαχωρισμό του ζυμαριού πριν τον σχηματισμό, για μεταφορά ζυμαριού όπως και κατά τον σχηματισμό. Με αυτά τα δύο εργαλεία το καθάρισμα γίνεται πολύ πιο εύκολο.

Ο ψεκαστήρας χρησιμοποιείται για την ενυδάτωση της επιφάνεια του ζυμαριού όπως και για την δημιουργία ατμού κατά το ψήσιμο. Τα καλαθάκια όπως και η φόρμα χρησιμοποιούνται κατά το τελικό φούσκωμα του ζυμαριού πριν το ψήσιμο. Το ξυράφι πάνω στο σουβλάκι χρησιμοποιείται για την χάραξη του ζυμαριού πριν το ψήσιμο. Το ψηφιακό θερμόμετρο χρησιμοποιείται για την μέτρηση της θερμοκρασία του ζυμαριού σε διάφορα στάδια της παραγωγής.

Κόστος

Τα καλαθάκια μπορεί ήδη να υπάρχουν στο σπίτι, δεν πρέπει όμως να είναι πολύ μεγάλα. Συνήθως δεν κοστίζουν κάνω από 2-3€. Ο ψεκαστήρας νερού αρκεί να είναι κατάλληλος για τρόφιμα και το κόστος του δεν ξεπερνάει τα 2€. Το ξυράφι και το ξύλινο σουβλάκι δεν ξεπερνάνε το 1 € συνολικά. Η μεταλλική φόρμα είναι απαραίτητη για μερικά ήδη ψωμιού, όπως το ψωμί για τοστ ή κάποια μπριός, και έχει το μεγαλύτερο κόστος, περίπου 10€. Οι σπάτουλες δεν κοστίζουν περισσότερο από 5€ και 3€ αντίστοιχα. Τα περισσότερα από αυτά τα αντικείμενα μπορούν να βρεθούν σχετικά εύκολα, με εξαίρεση ίσως τις σπάτουλες, οι οποίες βρίσκονται πολύ πιο εύκολα σε ηλεκτρονικά μαγαζιά ή στο ebay. 

Εξοπλισμός τελικού επιπέδου

Το ηλεκτρικό μίξερ θεωρείται υπερβολικό για μερικούς σημαντικούς λόγους. Το κόστος αγοράς ενός σοβαρού ηλεκτρικού μίξερ για χρήση με ζυμάρια είναι πολύ μεγάλο και ξεπερνάει πολλές φορές τα 200€. Ο αρχάριος μπορεί να μάθει πολύ περισσότερα όταν έρχεται σε επαφή με το ζυμάρι, καθ' όλες τις φάσεις επεξεργασίας του, από ότι χρησιμοποιώντας ένα μίξερ. Όλα τα ζυμάρια, με εξαίρεση ελάχιστα πλούσια ζυμάρια, μπορούν να γίνουν το ίδιο εύκολα και ξεκούραστα στο χέρι ακόμη και σε καθημερινή βάση.
Τουλάχιστον για τον αρχάριο, που δεν γνωρίζει ακόμη το επίπεδο που θέλει να ασχοληθεί, η αγορά ενός μίξερ είναι το λιγότερο υπερβολική. Αν όμως υπάρχουν τα χρήματα, η εμπειρία και η όρεξη, τότε η αγορά ενός σοβαρού ηλεκτρικού μίξερ είναι το τελικό επίπεδο εξοπλισμού για έναν σπιτοαρτοποιό.

Ο εξοπλισμός για την παραγωγή ψωμιού, αν εξαιρεθεί το ηλεκτρικό μίξερ, είναι πολύ φθηνός και απλός. Αυτό κάνει την παραγωγή σπιτικού ψωμιού ανώτερης ποιότητας προσιτή στον καθένα. Το κόστος παραγωγής ψωμιού στο σπίτι αν υπάρχει καλό και φθηνό αλεύρι, ακόμη και αν προστεθεί το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος κατά το ψήσιμο, είναι πολύ φθηνότερο από την αγορά ψωμιού από φούρνο.